Onderzoek naar gebruik van diabetestechnologie door zorgprofessionals 

Afgelopen jaar ben ik betrokken geweest bij het project ‘Grip op Diabetes’ van het TOPFIT Citizenlab. Dit was naar aanleiding van mijn afstudeeropdracht voor de Master Health Care and Social Work (Saxion Hogeschool). Het eerste half jaar ben ik bezig geweest met de voorbereidingen. Later met de uitvoering van het onderzoek en het beschrijven van de resultaten. Het onderzoek richtte zich op de vraag hoe zorgprofessionals aankijken tegen het gebruik van apps in de zorg bij mensen met diabetes type 2. Welke barrières ondervinden zorgprofessionals? En hoe kan de inzet van apps gestimuleerd worden? Hiervoor zijn huisartsen, praktijkondersteuners en diabetesverpleegkundigen geïnterviewd. Uit deze interviews komt naar voren dat:

• Alle interviewde zorgprofessionals denken dat de behandeling aan patiënten met DM2 verbeterd kan worden door (meer) gebruik te maken van apps.
  “Mensen krijgen zelf dus meer inzicht, zijn er meer mee bezig en krijgen mooiere suikers. Dat is heel fijn”‬
• Alle zorgprofessionals verwachten dat apps niet voor iedere patiënt met DM2 geschikt zal zijn. Daarnaast verwachten ze dat apps pas in de toekomst een plek in de zorg zal krijgen.
  ”Het werkt voor mijn gevoel alleen als een patiënt dat vanuit zichzelf ook wil gaan doen. Het werkt niet als ik dat opleg. Dus als een patiënt daar vanuit zichzelf mee bezig is, dan is de motivatie ook anders. Ik denk dat het dan wel werkt en zeker ondersteunend kan zijn‬”
• Zorgprofessionals noemden de volgende patiëntgerelateerde barrières: (1) hoge leeftijd; (2) gebrek aan digitale vaardigheden; (3) beperkte financiële middelen; (4) gebrek aan motivatie; (5) gebrek aan kennis; (6) gebrek aan tijd.
  ”Als je niet opgegroeid bent met computers, dan zie ik het niet meteen gebeuren. Ik denk ook niet dat je daar je tijd aan moet verdoen. Ik denk dat het heel veel energie kost en niet veel oplevert”‬
• Zorgprofessionals ervaren zelf een gebrekkige koppeling van het huisarts informatiesysteem (HIS) en gebrek aan tijd.
  ”Ik merk dat het mij de tijd ontbreekt om heel veel dingen eindeloos uit te gaan zoeken. Daar heb ik gewoon de tijd niet voor”
• Zorgprofessionals kunnen gestimuleerd worden door onder andere scholing aan te bieden over het gebruik van apps.
  “Ik mis voor mezelf nog wel eens een overzicht van wat is er eigenlijk allemaal? Wat is betrouwbaar? Zeker als het om apps gaat die adviezen geven, dan denk ik: In hoeverre zijn dat betrouwbare adviezen? Kan je daar ook op bouwen? Dat vind ik nog wel een lastige”. ‬

Deze resultaten dragen bij aan meer kennis rondom de inzet van apps door zorgprofessionals in de zorg aan patiënten met diabetes type 2. Inmiddels is de afstudeeropdracht met een voldoende beoordeeld. Mocht u alle resultaten willen lezen, houd dan deze site in de gaten. Momenteel wordt er namelijk gewerkt aan het publiceren van het onderzoek in een wetenschappelijk tijdsschrift.

Ervaringsdeskundigen aan het woord tijdens webinar

Gisteren stond de webinar van Vitaal Twente in het teken van de eerste gebruikerservaringen met diabetestechnologie. Deze webinar stond in het teken van het onderzoek ‘een mandje technologie’. In dit onderzoek worden verschillende digitale hulpmiddelen uitgeprobeerd door mensen met diabetes type 2. Het gaat hier om Clear, MiGuide, MySugr en Selfcare. Met ruim 30 deelnemers met verschillende achtergronden en expertise was het een mooie bijeenkomst.

De eerste ervaringen en verwachtingen van de digitale hulpmiddelen werden gedeeld. Hierbij waren niet alleen onderzoekers, maar voornamelijk de ervaringsdeskundigen aan het woord. Vier deelnemers aan het onderzoek vertelden over hun reden voor deelname en de eerste ervaringen met de technologie.

Het ging over verschillende hulpmiddelen, maar een algemeen beeld was dat het fijn is om te zien wat de glucosewaardes zijn. Zo kunnen ze zien wat bepaalde voeding of beweging voor effect heeft en daarop inspelen. Het is fijn om de data te hebben en ook om dit direct te kunnen delen met een zorgprofessional of dat de app de data automatisch doorstuurt.

“De app stimuleert om bepaalde bewegingen te doen en het de hele dag vol te houden, je krijgt uitdagingen en die zijn heel erg leuk. Al had voor mij het doel wel zwaarder mogen zijn.”

De deelnemers zouden graag direct een inzicht wensen en het nadelig vinden als dat achteraf gebeurd. Een directe terugkoppeling en inzicht in de glucosewaardes is gewenst. Ook komt naar voren dat de hulpmiddelen niet met alle bestaande technologie koppelingen kan maken, zoals smartwatches, stappentellers of glucosemeters. Daar zien de ervaringsdeskundigen dan ook nog duidelijke verbeterpunten in. Net als het gegeven dat op dit moment de kosten hoog zijn en er geen vergoeding voor is. Over het algemeen zijn de apps gemakkelijk en overzichtelijk, maar het is ook veel om alles bij te houden.

“Je moet het wel echt van binnenuit willen, het is best een intensief traject. Je bent al de hele dag met diabetes bezig en dan komt dit er nog bij.”

Na afloop van de webinar hebben we de ervaringsdeskundigen nog gevraagd om feedback. Ze vonden het leuk om hier deel van te zijn en het was een interessante bijeenkomst rondom de ontwikkelingen die er zijn. Het is goed dat er aandacht besteed wordt aan diabetes type 2 en persoonlijke ervaringen met gebruik van deze apps.

“Ik vind erg goed dat er een mogelijkheid is om met de diverse disciplines te kunnen praten/discussiëren, alleen dan komen we een stap dichter bij om zaken te kunnen oplossen.“

“Mijn gevoel zegt namelijk, dat leveranciers vaak te weinig tijd besteden aan de gebruiker, het zou zo nuttig zijn om deze vanaf het moment van het ontwikkelen van iets nieuws, de gebruiker hierin te betrekken. Ik zie deze vraag eigenlijk nooit langs komen, soms in de DVN staat wel eens een oproep , maar gaat meestal over een medisch onderzoek. Mogelijk dat leveranciers ook van deze vereniging gebruik kan maken. 1+1 wordt dan 3.”

“Ik vond 1 uur voor dit onderwerp eigenlijk te kort”

“Ik vond het een leuk en interessant webinar. Mocht er weer een webinar komen, dan vind ik het leuk om weer mee te doen of mee te luisteren.”